Rusiyanın Ukraynaya təcavüzü dünyada çoxları tərəfindən regional münaqişə kimi qəbul edilsə də, əslində bu müharibənin artıq qlobal xarakter daşımasının əlamətləri var. Üstəlik, onun nəticəsi artıq Moskva və Kiyevdən deyil, onların əsas müttəfiqlərinin - Çin və NATO ölkələrinin qərarlarından asılı olacaq.
“Politico” nəşrində dərc edilən məqalədə belə deyilir.
Nəşr vurğulayır ki, bu gün Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin və Rusiya Ordusunun sıralarında təkcə bu iki ölkənin vətəndaşları deyil, həm də çoxlu əcnəbilər döyüşür. Həmçinin, onların istifadə etdikləri silahlar da cəbhəyə dünyanın müxtəlif yerlərindən gətirilir: "Döyüş meydanının səmasında İranın “Şahed” PUA-sı Amerika hava hücumundan müdafiə sistemi tərəfindən vurulur və yerdə Almaniya istehsalı olan artilleriyanın açdığı atəşə Şimali Koreya mərmilərilə cavab verilir…
Moskva öz təcavüzünü “kollektiv Qərbə” qarşı müdafiə və NATO-ya qarşı qabaqlayıcı müdafiə tədbiri kimi bəyan edir. Bu ritorika təkcə İran və ya KXDR kimi ən aqressiv anti-Qərb rejimləri arasında deyil, həm də müasir dünyada öz mövqelərindən bu və ya digər şəkildə narazı olan bir çox “Qlobal Cənub” ölkələrində öz dəstəyini tapdı.
Öz növbəsində, Kiyev öz müdafiəsini təkcə özünümüdafiə kimi deyil, demokratiya və azad Avropa uğrunda mübarizə kimi təqdim edir. Avropa da həqiqətən öz təhlükəsizliyindən qorxaraq bununla razılaşmağa meyllidir. ABŞ isə hələ də demokratiyanın və azad dünyanın müdafiəçisi statusunu saxlamağa çalışır. Sonda istər Rusiyaya, istərsə də Ukraynaya iqtisadi, diplomatik və ya birbaşa silahla dəstək verən iki qlobal dövlətlər düşərgəsi yaranıb. Və bu yardım hər iki tərəf üçün həyati əhəmiyyət kəsb edir.
Çin və “Qlobal Cənub” ölkələrinin iqtisadi dəstəyi Kremlə onun Hitler dövründən bəri Avropada ən böyük müharibədə iştirak etməsinə baxmayaraq, ölkədə sabit vəziyyəti saxlamağa və əhalinin böyük əksəriyyəti üçün normallıq illüziyası yaratmağa imkan verdi. Kiyev üçünsə tərəfdaşların köməyi daha vacib idi. Qərbin dəstəyi olmasaydı, Ukrayna müharibənin birinci ilindən belə sağ çıxa bilməzdi.
Odur ki, analitiklərin fikrincə, müharibənin nəticəsi çox güman ki, döyüşün əsas sponsorlarının - NATO və Çinin qərarlarından asılı olacaq.
Əgər siz Ukraynada NATO-ya dəstəyi dayandırsanız, o zaman Ukrayna olmayacaq. Çinin Rusiyanın hərbi səylərinə dəstəyini dayandırsanız, bu, Moskvanı iştahını cilovlamağa məcbur edəcək və zamanın onun tərəfində olduğuna dair ümidlərini söndürəcək.
İndi belə görünür ki, müharibənin ən böyük qalibi zəifləmiş Rusiya üzərində nəzarətini möhkəmləndirə bilən Çindir. Lakin Şimali Koreyanın münaqişədə iştirakı Pekinin öz arxa bağçası hesab etdiyi Hind-Sakit okean regionunda problemlər yaradarsa, vəziyyət dəyişə bilər. Məsələn, Cənubi Koreya münaqişəyə qarışa, hətta NATO dünyanın bu hissəsində fəaliyyətə başlaya bilər.
Ukraynadakı müharibənin nəticəsinə təsir edə biləcək başqa amillər də var. ABŞ-də bu, proqnozlaşdırılması mümkün olmayan Donald Trampdır. Həmçinin, Yaxın Şərqdə İran və İsrail arasında daha aktiv qarşıdurma yarana bilər. Avropanın özündə isə ifrat sağçı partiyalar populyarlıq qazanır və onların bəziləri Ukraynaya yardıma şübhə ilə yanaşır”.
Əlavə edək ki, Ukrayna Prezidenti Volodimir Zelenski Fransa mətbuatına son müsahibəsində indi Ukraynanın Rusiyanın işğal etdiyi əraziləri geri alacaq gücünün olmadığını deyib. Onun sözlərinə görə, ukraynalılar yalnız Putini danışıqlar masasına oturtmaq üçün beynəlxalq ictimaiyyətin diplomatik təzyiqinə arxalana bilərlər./azpolitika.info
