Qazaxıstanda Metadon terapiyası müzakirə olunur, amma bu mövzu birmənalı deyil.
Stopnarkotik.az-ın verdiyi xəbərə görə, Almatıdakı reabilitasiya mərkəzlərindən birinin kimyəvi narkomaniya üzrə mütəxəssisi Maksim Pirojnikov hesab edir ki, Metadon proqramı işləmir, çünki bu müalicə üsulu asılılığın əsas səbəblərini aradan qaldırmır, yalnız bir narkotiki digəri ilə əvəz edir.
“Metodon terapiyası, müvafiq olaraq, əsas xəstəliyin köklü səbəbləri ilə işləməyən əvəzedici terapiyadır. Kimyəvi asılılıq kimi bir xəstəliyin səbəbi və təbiəti F15 və F19 kodları ilə xəstəliklərin dünya təsnifatında göstərilən ciddi xəstəlikdir. Burada ilkin olaraq detoksifikasiya terapiyası, sonra isə kompleks reabilitasiya terapiyası, şəxsiyyətin psixokorreksiyası, narkomaniya, klinik psixoloq, reabilitasiya mütəxəssisləri ilə işləmək lazımdır. Və iş bir qayda olaraq, qapalı bir qurumun divarları içərisində getməlidir. Qohumlarla iş, şəriklərlə iş də var. Orta hesabla, bu xəstəliyin müalicəsi təxminən 6-9 aydır və sonra fərdin sosiallaşmasını həyata keçirmək lazımdır”, deyə ekspert bildirir.
Ekspert 2024-cü ildən etibarən “Opioidlərin Aqonistlərlə Terapiyası Proqramı” üçün metadonun Qazaxıstanda dövlət büdcəsi hesabına alınacağı xəbərinə də münasibət bildirib. Maksim Pirojnikovun fikrincə, bu layihə müxtəlif boz sxemlərin yaranmasına səbəb ola bilər.
“Mən buna (OATP-ya) çox mənfi münasibət bəsləyirəm, hələ dövlət büdcəsindən ayrılan puldan danışmıram, düzünü desəm, bu məni çox narahat etmir, məni daha çox keyfiyyət və nəticə narahat edir. Birincisi, heç bir nəticə olmayacaq, çünki asılılığı olan insanın həyat tərzini, düşüncə tərzini və dünyagörüşünü dəyişdirməyin səbəbini heç bir şəkildə başa düşmək olmayacaq. Üstəlik, bu, müəyyən bir korrupsiya elementi olan bu psixoaktiv maddənin çıxarılması şəklində bəzi spesifik boz sxemlər üçün böyük zəmin yarada bilər. Biz hadisələrə obyektiv və real baxmalıyıq”, deyə Pirojnikov bildirir.
Kimyəvi aludəçiliklə işləyən mütəxəssisin fikrincə, yalnız reabilitasiya mərkəzi narkomaniyanın müalicəsinin effektiv üsuludur. Beləliklə, Pirojnikovun fikrincə, reabilitasiya mərkəzi bu məsələdə həqiqətən kömək edə bilər, lakin bu, kompleks terapiyadır və alkoqolizm, narkomaniya və qumar oyunlarının mütəmadi reabilitasiya proqramı ilə müalicə olunan sağalmaz xəstəliklər olduğunu başa düşülməlidir.
Ekspert onu da qeyd edib ki, bu gün Qazaxıstanda sintetik narkotiklərə aludəçilik faizi opioiddən xeyli yüksəkdir.
“Bu gün sintetik narkotiklər üstünlük təşkil edir. Metodon terapiyanın istifadəsinin nəzərdə tutulduğu asılılıqlar üçün heroin və ya xaşxaş kimi "köhnə" narkotik növləri o qədər də çox deyil. Buna görə də, bu gün Qazaxıstan bazarı, ən azı Aktau, Almatı, Çimkent, Karaqanda, Astana kimi böyük şəhərlərdə bir az fərqlidir. Burada başa düşmək lazımdır ki, təkcə metadon terapiyası kömək etməyəcək. Bu, uğursuz layihədir”, deyərək Pirojnikov fikrini yekunlaşdırır.
Stopnarkotik.az