Avstraliyada tibbi çətənə araşdırması: NƏTİCƏLƏR NƏ GÖSTƏRDİ...?

Tibbi çətənənin həyat keyfiyyətini nə dərəcədə yaxşılaşdırdığını, xroniki xəstəliyi olan insanlarda yorğunluğu, ağrıları, narahatlıq və depressiyanı azaltdığına dair Avstraliyada araşdırma aparıldı.

Tədqiqatçılar nəticələrin uzun müddət ərzində davam edib-etmədiyini görmək üçün on iki ay ərzində nəticələri təhlil edirlər. Xroniki xəstəliklə yaşamaq fiziki, zehni və sosial funksiyaları pozaraq həyat keyfiyyətini əhəmiyyətli dərəcədə azalda bilər.

“Həyat Keyfiyyətinin Tədqiqi” üzrə araşdırma (QUEST) tibbi çətənənin xroniki xəstəlikləri olan xəstələrin ümumi sağlamlıqla əlaqəli həyat keyfiyyətinə təsiri ilə bağlı dünyanın ən mühüm tədqiqatlarından biridir.

Sidney Universitetinin rəhbərlik etdiyi Avstraliya tədqiqatı tibbi çətənə ilə təmin edilən “Little Green Pharma” və özəl qeyri-kommersiya sığortaçısı olan Avstraliyanın “Sağlamlıq Sığorta Fondu” (HIF) tərəfindən dəstəklənib.

Araşdırmaya 18-97 yaş arası 2327 iştirakçı daxil olub. Tibbi çətənə ilə müalicəyə başlamazdan əvvəl iştirakçılar narahatlıq, yorğunluq, yuxu, stress və s. daxil olmaqla sağlamlıq vəziyyətləri ilə bağlı anketlər doldurdular. Anketlər müalicəyə başladıqdan sonra hər iki həftədən bir, daha sonra isə bir il ərzində bir-iki ayda bir təkrarlandı.

İştirakçıların yarısına (53%) birdən çox xəstəlik üçün tibbi çətənə təyin edilmişdi, hansı ki, əksəriyyəti (68,7%) xroniki ağrıdan müalicə olunurdu. Digər ümumi narahatlıqlara yuxusuzluq (22,9%), narahatlıq (21,5%) və qarışıq çaşqınlıq və depressiya (11%) daxildir. İştirakçılara daşıyıcı yağda həll edilmiş müxtəlif dozalarda delta-9-tetrahidrokannabinol (THC) və kannabidiol (CBD) qarışığı təyin edildi.

Müalicənin ilk üç ayının nəticələri sağlamlıqla bağlı həyat keyfiyyətində və yorğunluqda "klinik cəhətdən əhəmiyyətli irəliləyişlərə dair çox güclü sübut" tapdı. “Klinik cəhətdən əhəmiyyətli yaxşılaşma” fərdin sağlamlığına və/və ya rifahına mühüm təsir göstərən nəticələrə aiddir.

Xroniki ağrısı olan iştirakçılarda ağrı səviyyəsi zamanla xeyli yaxşılaşdı. Narahatlığı və ya qarışıq narahatlığı və depressiya olan xəstələr də klinik cəhətdən mühüm yaxşılaşma göstərdilər, orta dərəcədə narahatlıqdan lap az narahatlığa, şiddətli narahatlıqdan isə yüngül narahatlığa keçdilər. Eynilə, depressiyadan əziyyət çəkən iştirakçılar (qarışıq depressiya və narahatlıq, təkrarlanan depressiv pozğunluq və bipolyar pozğunluq daxil olmaqla) orta hesabla ağır depressiyadan orta dərəcəyə keçiblər. Maraqlıdır ki, yorğunluğun azalmasına baxmayaraq, yuxu göstəricilərində statistik əhəmiyyətli və ya klinik cəhətdən əhəmiyyətli bir yaxşılaşma olmadı.

"QUEST nəticələri göstərir ki, tibbi çətənə xəstələrin ağrı həddində, yorğunluqda və həyat keyfiyyətində statistik və daha da əhəmiyyətlisi klinik cəhətdən əhəmiyyətli yaxşılaşma təmin edir.  Həkimlər, QUEST tərəfindən təqdim edilən ortaya çıxan real sübutlar sayəsində uyğun olanlara alternativ olaraq əminliklə tibbi çətənə təklif edə bilərlər", deyə tədqiqatda iştirak edən müstəqil həkim Jaymi Rikord bildirir. Tədqiqat yan təsirləri qiymətləndirməsə də, 30 iştirakçının "arzuolunmaz yan təsirlər" səbəbiylə geri çəkildiyini qeyd etdi.

Tədqiqatçılar, xəstələrin durumunun yaxşılaşmasının uzun müddətdə davam edib-etməyəcəyini müəyyən etmək üçün on iki ay ərzində nəticələri təhlil edirlər. Yuxu pozğunluqları müalicəsində tibbi çətənənin tam təsirini anlamaq üçün daha çox araşdırma tələb olunur, o cümlədən resepturalar, dozalar və tətbiq metodları nəzərə alınmalıdır.

Dərc edilmiş məqalədə qeyd edilir ki, Sidney Universiteti bu araşdırmanı aparmaq üçün “Little Green Pharma”dan maliyyə alsa da, qurumun tədqiqatın aparılmasında, məlumatların toplanmasında, təhlilində və şərhində və ya hesabatın yazılmasında heç bir rolu olmayıb.  

Stopnarkotik.az