Narkotiklərin qeyri-qanuni istifadəsindən qaynaqlanan xəstəlikdən əziyyət çəkənlərin sayı dünyada 39,5 milyon nəfərə çatıb.
Stopnarkotik.az bildirir ki, bu barədə BMT-nin Narkotiklər və Cinayətkarlıqla Mübarizə İdarəsinin (UNODC) dərc etdiyi 2023-cü il Ümumdünya Narkotik Hesabatında məlumat verilir. Onların yalnız beşdə birinin reabilitasiya və müalicə imkanı var.
Narkomanların sayı nə qədər artıb?
Narkotiklərdən istifadə edənlərin sayı 2011-ci ildəki 240 milyondan 2021-ci ildə 296 milyona çatıb.
Təxminən 22 milyon insan kokaindən, 36 milyon insan amfetamindən, 60 milyona yaxın opioiddən və 219 milyon insan marixuanadan istifadə edir.
Gənclər narkotik istifadəsinə ən çox həssasdırlar və qeyri-mütənasib şəkildə maddə istifadəsi pozğunluqlarından təsirlənirlər.
“Yeniyetmələrdə beyin adətən hələ inkişaf mərhələsindədir və narkotik istifadəsi uzunmüddətli mənfi nəticələrə səbəb ola bilir. Narkotikdən istifadənin erkən başlaması böyüklərdən gənclərdə daha sürətli asılılığa və digər problemlərə gətirib çıxara bilər”, deyə hesabatda izah edilir.
Narkomaniyaya nə şərait yaradır?
2023-cü il üzrə Dünya Narkotik Hesabatında sosial və iqtisadi bərabərsizliyin narkotiklərlə bağlı problemlərin kökündə dayandığı və səbəb olduğu vurğulanır. Həmçinin narkotik vasitələrin qanunsuz dövriyyəsi nəticəsində yaranan “kölgə” iqtisadiyyatı və sintetik psixotrop maddələrin yayılmasının artımı ətraf mühitin məhvinə və insan hüquqlarının pozulmasına səbəb olur.
Sintetik dərmanların istifadəsi artmaqdadır
Sintetik narkotiklərin ucuz, asan və sürətli istehsalı bir çox qeyri-qanuni narkotik bazarını kökündən dəyişdirib. Cinayətkarlar qeyri-qanuni istehsal olunan sintetik narkotik olan metamfetamin istehsal etməyi seçirlər. Onlar yeni sintez üsulları ilə hüquq-mühafizə və tənzimləmədən yayınmağa çalışırlar.
Fentanil Şimali Amerika opioid bazarını kəskin şəkildə dəyişdirib və dəhşətli nəticələrə səbəb olub. 2021-ci ildə Şimali Amerikada 90,000 opioid ölümünün əksəriyyəti fentanil ilə bağlıdır.
Hesabata görə, Əfqanıstan dünyada tiryək xaşxaş istehsalı üzrə liderdir. Taliban 2022-ci ilin aprelində tiryək əkininə qadağa qoysa da, əfqan heroini qlobal tədarükün təxminən 80%-ni təşkil edir.
Hesabatda proqnozlaşdırılıb ki, "Əfqanıstan tiryək istehsalındakı dəyişikliklər dünya tiryək bazarlarına təsir edəcək”.
BMT-nin Narkotiklər və Cinayətkarlıqla Mübarizə İdarəsinin mənzil-qərargahı Vyanada yerləşir və yerli narkomanlardan birinin “Euronews”a verdiyi məlumata görə, "Vyanada opiat satan insan getdikcə daha da çoxalır. Vəziyyət nəzarətdən çıxır. Narkotik getdikcə ucuzlaşır. Avropanın böyük şəhərlərində isə onlar nəinki ucuzlaşır, hətta istifadə də artır".
Stopnarkotik.az