Ölkədə əhalinin narazı qaldığı dövlət qurumlarından birinin də Baş Dövlət Yol Polisi İdarəsinin ayrı-ayrı strukturları olduğunu desək, yəqin, səhv etmərik. Düzdür, son illər aparılan islahatlar, kadrların yenilənməsi yol polisinin də fəaliyyətində müsbət dəyişikliklərə səbəb olub. Ancaq paytaxtda və rayonlarda yolların, küçələrin böyük ölçüdə kamera ilə təmin edilməsinə baxmayaraq, Yol Patrul Xidməti (YPX) əməkdaşlarının sürücüləri müxtəlif bəhanələrlə saxlaması hallarına hələ də rast gəlinir. Son vaxtlar isə bunun artması müşahidə olunur. Hətta bəzən YPX əməkdaşı sürücünü niyə saxladığını izah etməkdə belə çətinlik çəkir. Belə faktlar sosial şəbəkələrdə dəfələrlə yayılıb. Bu və digər hallara görə Daxili İşlər Nazirliyi (DİN) tərəfindən cəzalandırılan, xidmətdən kənarlaşdırılan YPX əməkdaşları kifayət qədərdir. Ancaq qayda pozmadığı halda sürücülərin müxtəlif adlar altında saxlanılması halları, hətta avtomobillərinin cərimə meydançasına aparılması faktları yenə də azalmır.
“AzPolitika”-ya daxil olan məlumata görə, bu məsələdə Yasamal rayon Dövlət Yol Polis İdarəsinin əməkdaşları həmkarlarından bir qədər də “irəli gediblər”. Belə ki, nə qədər təəccüblü olsa da, təcili tibbi yardım xidməti göstərən avtomobili saxlayaraq cərimə meydançasına aparıblar.
Bu barədə saytımıza məlumatı cərimə meydançasında təcili tibbi yardım maşınını görən vətəndaşlardan biri verib. Vətəndaşın həmin vaxt çəkdiyi fotodan belə məlum olur ki, cərimə meydançasına aparılan “90 JZ 989” dövlət nömrə nişanlı təcili tibbi yardım maşını “Diamed” klinikasına aiddir.
Bunun səbəbini öyrənmək üçün əvvəlcə Yasamal rayon Dövlət Yol Polis İdarəsi ilə əlaqə saxladıq. Ancaq zənglərimizə cavab verən olmadı.
Bundan sonra təcili tibb yardım maşınlarının hansı səbəbdən cərimə meydançasında olduğunu öyrənmək üçün “Diamed” klinikası ilə əlaqə saxladıq.
Klinikanın Baş həkimi Leyla Abdullayeva faktı təsdiqləyərək bildirdi ki, həqiqətən, Yasamal rayon yol polisinin əməkdaşları tərəfindən “Diamed” klinikası təcili tibbi yardım avtomobili xidmətdən çıxarılaraq cərimə meydançasına aparılıb.
“Həmin vaxt təcili tibbi yardım avtomobilində tibb bacısı da olub. Xəstə çağırışına gedirdilər. Buna baxmayaraq, yol polisi əməkdaşları təcili tibbi yardım avtomobilimizi xidmətdən ayırıblar, heç bir qanuni əsas olmadan cərimə meydançasına aparıblar” – deyə, L. Abdullayeva bildirdi.
L. Abdullayeva qeyd etdi ki, Yasamal rayon Dövlət Yol Polis İdarəsinin əməkdaşları bunun səbəbi kimi də avtomobilin üzərində mənsub olduğu klinikanın adının “DİAMED” yazılmasını göstərirlər: “Yasamal rayon yol polisi əməkdaşları bunun bir reklam olduğunu iddia edərək təcili tibbi yardım avtomobilimizi xidmətdən çıxarıblar və cərimə meydançasına aparıblar. Halbuki, qanunvericiliyə görə, klinikanın adının və nişanlarının özünün nəqliyyat vasitəsi üzərində yerləşdirilməsi reklam sayıla bilməz. Belə ki, “Reklam haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununa əsasən, əvvəla, operativ və xüsusi təyinatlı vasitələrdə reklamın yerləşdirilməsi qadağandır (25.4.1-ci maddə). İkncisi və ən əsası isə şəxsə mənsubiyyətini göstərən fərqləndirici nişanların nəqliyyat vasitəsi üzərində yerləşdirilməsi reklam hesab olunmur (25.5. maddə). Ona görə də, “Diamed” klinikasının təcili tibbi yardım avtomobilinin üzərində klinikanın adının yazılması təbiidir və bu, reklam hesab edilə bilməz. Ancaq görünür, Yasamal rayon yol polis əməkdaşları ya qanunun bu tələbini bilmirlər, ya da başqa məqsəd güdürlər”.
L. Abdullayevanın sözlərinə görə, son bir neçə ay ərzində artıq 3-cü dəfədir ki, Yasamal rayon yol polisinin əməkdaşları tərəfindən “Diamed” klinikasının təcili tibbi yardım avtomobili xidmətdən çıxarılaraq cərimə meydançasına aparılır.
“Eyni rayonun yol polisi tərəfindən klinikamıza aid təcili tibbi yardım avtomobilinin qanuni əsası olmayan bir iddia ilə təkrar-təkrar saxlanaraq cərimə meydançasına aparılması bizi bunun arxasında hansısa qərəzin dayandığını düşünməyə vadar edir. Buna görə də, Yasamal rayon Dövlət Yol Polis İdarəsinin bununla bağlı müvafiq izahat verməsini və avtomobili xidmətə qaytarmalarını gözləyirik. Ancaq Yasamal rayon yol polisi bundan imtina edir. Buna görə də, qanuni tədbirin görülməsi üçün Daxili İşlər Nazirliyinə və Baş Prokurorluğa müraciət etmişik. Nəticəni gözləyirik.” – deyə, L.Abdullayeva sonda bildirdi.
Qeyd edək ki, hüquqşünas, yol hərəkəti və nəqliyyat üzrə ekspert Ərşad Hüseynovun sözlərinə görə, yol patrul xidməti əməkdaşı sürücünü yalnız “Yol hərəkəti haqqında” Qanunda göstərilən əsaslardan biri olduqda saxlaya bilər.
“O, ürəyi istəyəndə, yaxud xoşuna gələn və ya gəlməyən istənilən avtomobili saxlaya bilməz. Yol patrul xidməti haqqında təlimatı Daxili İşlər Nazirliyi təsdiqləyib. Nazirliyin təsdiqlədiyi sənədə bütün daxili işlər orqanlarının əməkdaşları əməl etməlidir. Səbəb olmadan kimisə saxlamaq olmaz” – deyə, ekspert bildirib.
Daha sonra ekspert YPX əməkdaşının sürücüləri hansı hallarda saxlamaq hüququnun olduğunu qanuni müddəalarla izah edib. O bildirib ki, Yol hərəkəti haqqında Qanunun 85-ci maddəsinə əsasən, YPX əməkdaşı aşağıdakı hallarda sürücülərdən nəqliyyat vasitəsini dayandırmağı tələb edə bilər: “Nəqliyyat vasitəsini idarə edən şəxs tərəfindən yol hərəkəti qaydalarının və ya yol hərəkəti təhlükəsizliyinin təmin edilməsi qaydalarının pozulduğu vizual şəkildə aşkar edildikdə; Törədilmiş inzibati xətaya görə tətbiq olunan inzibati cərimənin ödənilməsi barədə qərar qanuni qüvvəyə mindiyi gündən 2 ay müddətində həmin qərarın icra olunmamasına görə nəqliyyat vasitəsinin saxlanılması barədə sistemdə qərar olduqda; Nəqliyyat vasitəsini idarə edən şəxs tərəfindən inzibati xətanın törədilməsi barədə radio-cihaz vasitəsilə digər DYP əməkdaşından məlumat daxil olduqda; Nəqliyyat vasitəsi axtarışda olduqda; Nəqliyyat vasitəsini idarə edən şəxs və ya onunla birlikdə olan sərnişin tərəfindən cinayətin törədilməsi və ya cinayətin törədilməsində şübhələnilməsi haqqında dəqiq məlumat olduqda; Qanunla müəyyən edilmiş hallarda nəqliyyat vasitəsindən istifadə etmək zərurəti yarandıqda (bu hallara təcili tibbi yardım göstərmək üçün eyni səmtə gedən səhiyyə işçilərinə, yol-nəqliyyat hadisələri və ya nasazlıq nəticəsində zədələnmiş nəqliyyat vasitələrinin daşınması üçün (yalnız yük daşıyan nəqliyyat vasitələrini), təbii fəlakət yerlərinə getmək üçün, hərbi vəziyyət elan edildikdə)”.
Ekspertin sözlərinə görə, nəqliyyat vasitəsi qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş sənədlərin (sürücülük vəsiqəsi, etibarnamə, nəqliyyat vasitəsinin qeydiyyat şəhadətnaməsi, icbari tibbi sığorta şəhadətnaməsi və s) yoxlanılması məqsədilə yalnız stasionar postlarda dayandırıla bilər.
Beləliklə, qeyd olunanlar Yasamal rayon Dövlət Yol Polis İdarəsi tərəfindən “Diamed” klinikasına aid təcili tibbi yardım xidməti göstərən avtomobilin saxlanılmasının qanuni əsaslarının olmadığını söyləməyə əsas verir. Elə isə məqsəd nədir?
Elman İSMAYILLI
